BLOOMBERG.Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΘΑ ΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΡΩΣΙΑ ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ.

Παραδοχή του Bloomberg.Η κλιματική αλλαγή ωφέλησε την Ρωσία.

Η Ρωσία θεωρείται συχνά ως μια χώρα που παράγει λίγα αγαθά από αυτά που θέλει ο κόσμος εκτός από τα ενεργειακά προϊόντα. Η εξάρτηση από τις εξαγωγές πετρελαίου μοιάζει να αποτελεί μεγάλη ωρολογιακή βόμβα κάτω από το μέλλον της χώρας, δεδομένης της σημερινής εστίασης στη Δύση και στην Κίνα για τη μείωση της χρήσης καυσίμων υδρογονανθράκων. Ωστόσο, η Ρωσία φαίνεται να επωφελείται από την αλλαγή του κλίματος στην οποία συμβάλλει η καύση των ενεργειακών πόρων της: οι προοπτικές της ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σίτου στον κόσμο είναι λαμπρές, εξαιτίας της αύξησης των παγκόσμιων θερμοκρασιών.

Κατά την τελευταία περίοδο εμπορίας, η οποία διεξήχθη από τον Ιούλιο του 2016 έως τον Ιούνιο του 2017, η Ρωσία εξήγαγε 27,8 εκατομμύρια μετρικούς τόνους σίτου, περισσότερο από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, για πρώτη φορά. Κατά την τρέχουσα περίοδο εμπορίας, το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ προβλέπει ότι η Ρωσία θα εξάγει 31,5 εκατομμύρια μετρικούς τόνους, αυξάνοντας την παγκόσμια πρωτοπορία της και ήδη αντιμετωπίζει περιορισμούς λόγω της ταχύρυθμης ανάπτυξης. Είναι επίσης ένας κορυφαίος εξαγωγέας καλαμποκιού, κριθαριού και βρώμης. Μαζί με την Ουκρανία και το Καζακστάν, αποτελεί μέρος της δύναμης που διαμορφώνει ολοένα και περισσότερο τις παγκόσμιες αγορές σιτηρών - RUK, όπως είναι γνωστό στους ειδικούς στην αγορά.

Ο Αλέξανδρος Τκάτσεφ, υπουργός Γεωργίας της Ρωσίας, έχει επανειλημμένα δηλώσει  ότι βλέπει το σιτάρι να εκτοπίζει τελικά το πετρέλαιο ως τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων των εξαγωγών της χώρας. Αυτή δεν είναι μια άποψη που αρέσει στο Κρεμλίνο - θα προτιμούσε να ελπίζει για μια τεχνολογική έκρηξη - αλλά η προφητεία του Tkachev μπορεί να είναι πιο ρεαλιστική για διάφορους λόγους.

Τα πρώτα δύο από αυτά βρίσκονται εκτός του πεδίου της Ρωσίας: Ο αυξανόμενος παγκόσμιος πληθυσμός και η αλλαγή του κλίματος. Η παγκόσμια κατανάλωση δημητριακών αυξήθηκε κατά μέσο όρο 2,8% ετησίως κατά την περίοδο 2011-2016 και το Διεθνές Συμβούλιο για τα Σιτηρά προβλέπει ετήσιες αυξήσεις κατά 1,4% έως το 2021. Ταυτόχρονα, οι κλιματικές μελέτες δείχνουν ότι, σε σύγκριση με τα τέλη της δεκαετίας του 1980,( Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης,  κατέστρεψε την γεωργία της Ευρασίας για περισσότερο από μια δεκαετία), θα επιταχυνθεί η αύξηση της θερμοκρασίας στις περιοχές παραγωγής σιτηρών της Ευρασίας κατά 1,8 βαθμούς μέχρι το 2020, με τη μεγαλύτερη αύξηση να συμβαίνει το χειμώνα. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη καλλιεργητική περίοδο και καλύτερες αποδόσεις. Περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι επίσης καλό για τις καλλιέργειες. 

Ο κλιματικός παράγοντας μπορεί ήδη να βοηθήσει τη Ρωσία να αρπάξει νέες εξαγωγικές αγορές στην Ασία, καθώς οι αντίπαλοι των ΗΠΑ, του Καναδά και της Αυστραλίας υποφέρουν από ξηρασία. 

Η αλλαγή του κλίματος σημαίνει ότι οι ρωσικές εκμεταλλεύσεις μπορούν να επεκταθούν προς τα βόρεια, σε εκτάσεις που δεν χρησιμοποιούνται ποτέ για την καλλιέργεια σιτηρών. Αλλά το πιο σημαντικό, θα βοηθήσει τη Ρωσία, και σε μικρότερο βαθμό την Ουκρανία και το Καζακστάν, να ανακτήσει τις καλλιεργούμενες εκτάσεις που έπεσαν αχρησιμοποίητες το 1991 έως το 2000 - περίπου  140 εκατομμύρια στρέμματα . Αυτά τα εδάφη είχαν εγκαταλειφθεί στα πρώτα χρόνια του μετα-σοβιετικού καπιταλισμού επειδή απαιτούσαν υπερβολικές επενδύσεις και απέφεραν ελάχιστα κέρδη. αυτό αλλάζει, τόσο για λόγους σχετικούς με το κλίμα όσο και για τεχνολογικές εξελίξεις.

Αυτά ήταν αμείλικτα στη Ρωσία και στις γειτονικές χώρες καλλιέργειας σιτηρών τα τελευταία χρόνια. Η ρωσική καπιταλιστική μετάβαση και το σχεδόν ελεύθερο αλλά υπερβολικά γραφειοκρατικοποιημένο εμπόριο γης έχουν δημιουργήσει μερικές δεκάδες μεγάλες γεωργικές εταιρείες, οι οποίες υιοθέτησαν τη δυτική τεχνολογία για την αύξηση των αποδόσεων και οι οποίες λαμβάνουν αυξημένη κυβερνητική στήριξη από το 2005, όταν το Κρεμλίνο κήρυξε τη γεωργία ως εθνική προτεραιότητα. Αυτοί οι  γίγαντες είναι και μια ευλογία για τις ρωσικές εξαγωγές - που οδήγησαν στην ανάπτυξη - και μια κατάρα. Μια πρόσφατη συλλογή επιστημονικών άρθρων σχετικά με την Ευρασιατική ζώνη σιταριού επεσήμανε ότι οι μικρότερες ιδιωτικές εκμεταλλεύσεις διαχειρίζονται την γη πιο αποτελεσματικά και επιτυγχάνουν καλύτερες αποδόσεις από τις μεγάλες εταιρείες και συνέστησαν στη Ρωσία, την Ουκρανία και το Καζακστάν να μεταρρυθμίσουν τους κανονισμούς της γης για να διευκολύνουν τα αγροκτήματα. 

Η Ρωσία έχει κάνει ένα ξεκίνημα σε αυτό, δεδομένου ότι απελευθέρωσε την ιδιοκτησία της γης στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Η Ουκρανία δεν διαθέτει ακόμη μια νόμιμη αγορά γης σήμερα,και θα πρέπει να δώσει εξηγήσεις για την επιβράδυνση της αύξησης της παραγωγής σιτηρών τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος της βιομηχανικής βάσης της χώρας βρίσκεται τώρα σε ζώνη πολέμου, πρέπει να στηριχθεί περισσότερο στη γεωργία. Επιπλέον, είναι υπό την πίεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να επιτρέψει την ελεύθερη πώληση γης. Ενώ η Ουκρανία επωφελείται λιγότερο από τη Ρωσία από την αλλαγή του κλίματος, εξακολουθεί να έχει αυτόν τον τεράστιο αχρησιμοποίητο πόρο.

Μαζί, η αλλαγή του κλίματος, η αύξηση του πληθυσμού, η εναπομένουσα τεχνολογική υστέρηση μεταξύ της δυτικής και μεταπολεμικής γεωργίας και η ευκαιρία να διορθωθούν οι κανονιστικές ανεπάρκειες δημιουργούν τεράστιο δυναμικό ανάπτυξης για τη Ρωσία, την Ουκρανία και το Καζακστάν. Αν και τα πολιτικά τους μονοπάτια έχουν αποκλίνει, αυτοί οι 3 μπορούν να μοιραστούν, σε κάποιο βαθμό, ένα οικονομικό μέλλον στον κόσμο μετά το πετρέλαιο. 

Φυσικά, η έμφαση στις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων εξακολουθεί να σημαίνει μια εξάρτηση από τα βασικά προϊόντα και μια ευπάθεια στις παγκόσμιες τάσεις σε μια πολύ λιγότερο συγκεντρωμένη αγορά από την πετρελαϊκή. Το ρωσικό σιτάρι είχε τιμή  $ 350 ανά τόνο το 2012, αλλά η τιμή είναι κάτω από $ 180 τώρα. Εκτός αυτού, στη γεωργία η ανάπτυξη εξαρτάται από την κρατική στήριξη, αντίθετα με την περίπτωση των υδρογονανθράκων. Η υποδομή των εξαγωγών, δεδομένης της κατοχής των μεταφορών από το ρωσικό κράτος, είναι επίσης ένα εμπόδιο που απαιτεί την απομάκρυνση των χρημάτων των φορολογουμένων. Ωστόσο, η στήριξη μπορεί τελικά να φέρει κέρδος εάν η Ρωσία κατορθώσει να αναπτύξει γεωργική παραγωγή υψηλότερου περιθωρίου - αυτή του κρέατος, του γάλακτος και των λαχανικών, που η χώρα εξακολουθεί να εισάγει. Η ρωσική κυβέρνηση προσπαθεί να τονώσει την εξέλιξη αυτή θέτοντας εμπάργκο στα δυτικά προϊόντα,ώθησε την ανάπτυξη , αλλά μέχρι στιγμής, οι ρώσοι παραγωγοί στερούνται την εμπειρογνωμοσύνη και τους πόρους για μια πραγματική πρόοδο.

Πηγή Bloomberg